|
فرمت فایل: ورد –Word و قابل ویرایش
تعداد صفحات: 31
حرکتپیادهطبیعیترین،قدیمیترینوضروریترینشکلجابجاییانساندرمحیطاست.
پیادهرویدارایاهمیت
اساسیدرادراکهویتفضایی،احساستعلقبهمحیطودریافتکیفیتهایمحیطیاست.
چهرهشهربیشترازطریق گامزدندرفضایشهریاحساسمیشود.
امایکیازنواقصعمدهشهرسازیمعاصرجهان،سرسپردگیبیشازحد
آنبهنیازهایحرکتسوارهوغفلتازحفظوساماندهیفضاهایپیادهوحرکتپیادهاست.
اینامریکیازعوامل
کاهشکیفیتمحیطشهریوافولارزشهایاجتماعی،فرهنگیوبصریدرفضاهایشهریمحسوبمیشود.
به
عنوانواکنشوچارهجوییدربرابراینوضعدرطولدوسهدههگذشته،گرایشهاودیدگاههایجدیدیدرعرصه
یادمیشود.
حاصلاینجنبش،پیدایشو«جنبشپیادهگستری»شهرسازیجهانمطرحشدهاستکهازآنبهعنوان
استکهامروزهبهعنوانشاخهایمستقلازبرنامهریزیوطراحی«برنامهریزیوطراحیپیاده»رواجرشتهجدید
شهریبهحسابمیآید.
درروالرایجشهرسازیایراننیز،نوعیغفلتوبیتوجهینسبتبهموضوعحرکتپیادهو
همدرعرصهنظریوهمدرعرصهعملی،بهنحویبارزمشاهدهمیشود.
بههمین«پیادهراهها»فضاهایپیادهیا
دلیلپرداختنبهاینموضوعمیتواندبهشناختعمیقترمسائلشهرنشینیوشهرسازیکنونیوچارهجوییبرای
بهسازیکیفیتفضاهایشهرییاریرساند.
به طور کلی در شهرسازی دوران باستان و قرون وسطی و حتی تا شروع انقلاب
صنعتی، انسان معیار هر چیزی محسوب می شد. طول، عرض و ارتفاع گشودگی ها،
تناسبات و فواصل در انطباق با اندازه های وی در نظر گرفته می شد.انسان،
مبنا و مرجعی طبیعی برای طراحی شهرهای ما بود. آنچه از مطالعه ساخت شهرها
بدست می آید، آن است که همواره شرایط آسایش و راحتی انسان پیاده در فضاهای
شهر مد نظر بوده است. به طور خلاصه می توان گفت که موضوع برنامه ریزی و
طراحی پیاده از اواخر دهه 40 در شهرها ی اروپا با شروع نوسازی های بعد از
جنگ شکل جدی به خود گرفت بطوریکه می توان گفت، خیابان ها و فضاهای ویژه
عابرین پیاده برای نخستین بار در شهرهای اروپا ایجاد شدند .اگرچه در
بازسازی ویرانی های جنگ، خصلت تاریخی و فرهنگی برخی هلند و «استکهلم» از
مراکز شهری از میان رفت ولی در همان زمان، نخستین تجربه های آزمایشی سوئد
به وجود در شهرهای منطقه بی ترافیک در ایجاد آمد (مهدیزاده،15،1379). از
اواخر دهه 1950 تا 1975 سیاست محدود «روتردام »کردن ترافیک و ایجاد ناحیه
پیاده در تمام اروپا مطرح شد بطوریکه ممنوعیت ورود اتومبیل به نواحی تاریخی
و تجاریخرد در اکثر شهرهای اروپا، شرح موضوع نوسازی و بهسازی محله های
مسکونی، بهبود حمل و نقل و احیا ء فضاهای عمومی و طرح خیابان های پیاده در
اولویت مسائل برنامه ریزی شهری قرار گرفت(آندره مایکل،2008). از دهه 1960
نیز ایجاد فضاهای پیاده به سایر نقاط دنیا مانند ایالات متحده گسترش پیدا
کرد بطوریکه از در شهرهای امریکا به وجود آمد و مطالعات و اقدامات « خیابان
پیاده» سال 1960 تا 1970 ، تعداد 150 گوناگون در جهت توسعه پیاده راه ها و
گسترش فرهنگ پیاده روی و دوچرخه سواری به راه افتاد (مهندسان مشاور گذر
راه، 221،1375).در چند دهة اخیر با رویکرد نوین به شرایط عابران پیاده و
نوعی الهام پذیری از گذشتههای پیش از ورود خودرو، مطالعات و فعالیتهای
گوناگونی در جهت احیای سهم پیادهها از فضای شهری صورت گرفته است. در کشور
ما نیز مطالعات و اقدامات اجرایی در این راستا صورت گرفته لیکن به دلیل
ملاحظات بستر محیط، امکان تعمیم نتایج به نقاط مختلف جغرافیایی محدود
است.تا قبل از انقلاب صنعتی، اندازه، تناسبات و فواصل عناصر تشکیل دهنده
شهر، بر مبنای مقیاس انسانی و الگوی جابجایی ها نیز براساس حرکت فرد پیاده
بود . در واقع آستانه توانایی انسان برای جابجایی ، اندازه و فاصله بین
مبادی و مقاصد سفر را تعیین می کرد(مارشال،2005).با شروع انقلاب صنعتی و
رشد وگسترش سریع شهرها و از طرفی دیگر اختراع خودرو و استفاده از آن، سرعت و
راحتی در امر جابجایی افزایش یافت . با تقسیم بندی بافت های شهری بر مبنای
اصول منطقه بندی و تفکیک کاربری ها براساس اهداف عملکردی، فاصله ها افزایش
یافت .تولید انبوه خودرو و امکان استفاده بخش عمده ای از اقشار اجتماعی
موجب تشدید این پدیده گردید(سلطانی،1390).بخش عمده ای از مفهوم محتوای
زندگی خیابان به عقیده جین جیکوبز در پیاده روهای آن نهفته است از نگاه او،
این پیاده روهای شلوغ و پر جنب و جوش هستند که با فراهم آوردن عرصه روابط
متقابل اجتماعی ، به مرکز شهر معنا می بخشد(شوای،1375).شکی نیست که جایگاه
تردد پیاده و دوچرخه در شهرسازی امروز ما کمرنگ شده است که این موضوع ناشی
از عوامل متعددی همچون آشنایی ناکافی با آلترناتیوهای جایگزین حمل و نقل
خودرومبنا، دلبستگی به ضوابط و مقررات صلب و تصورات نادرست نظام برنامه
ریزی و طراحی از نوع و کیفیت ترددها است. در این میان توجه به تفاوت
بنیادین بین شرایط شهرهای امروزی با شهرهای گذشته مهم است. راه یافتن ،
نخستین شیوة تکامل یافتة جابجایی برای هر فرد سالم به حساب می
آید(معینی،1386).افراد با حرکت پیاده در محیط، درک تازهای از پدیدهها در
مییابند و از آنها تأثیر می پذیرند، با آنها در تعامل قرار گرفته و توانایی
تغییر را به دست میآورند حال آنکه این محیط ،محیطی با رویکرد مدرن دینی
اسلامی اباشد . شهر سلامی یکی از مظاهر تمدن اسلام است که در شکل‌گیری و
استخوان‌بندی
|