|
فرمت فایل: ورد –Word و قابل ویرایش
تعداد صفحات: 33
فهرست مطالب
آب انبارهای استان قزوین 1
آب انبار سردار بزرگ 1
آب انبار سردار بزرگ2
علت ساخت آب انبار5
نگاهی به پیشینه آب انبار و مرمت آن6
مرمت این آب انبار9
اقلیم13
تهویه20
نحوه اجرا و نوع مصالح 23
منبع28
آب انبارهای استان قزوین
آب انبارسردار بزرگ
آب انبار سردار بزرگ شهر قزوین ، بزرگترین آب انبار تک گنبد ی ایران است
و در خیابان راه آهن این شهر قرار دارد. بانیان این بنا " محمد حسن خان و
محمد حسین خان سردار " از امرای فتحعلی شاه قاجار بودند. این آب انبار
دارای سردری رفیع با قوس جناغی است . راه شیر آب انبار ، پنجاه پله سنگی
دارد و برای دسترسی به آب باید دوازده و نیم متر پایین رفت. مخزن آب آن ،
مربع شکل و به ابعاد تقریبی هفده متر است . مصالح به کار رفته در جرزهای آن
، شفته آهک با روکش ساروج (مخلوطی است از آهک و خاکستر یا ریگ که در آب به
مرور جذب انیدرید کربنیک کنند و آهکش به صورت سنگ آهک که محکم و پایدار
است در می آید و از آن در جهت ساختن بنا استفاده می کنند. )و قطر آنها در
حدود سه متر است . گنبد عظیم آب انبار ، آجری و در بالاترین قسمت آن
بادگیری قرار دارد و ارتفاع بلندترین نقطه آن تا کف آب انبار، حدود 5/28
متر است . حجم مخزن این آب انبار سه هزار و ششصد متر مکعب است .
آب انبارسردار کوچک
این آب انبار مقابل مسجد و مدرسه سردار در خیابان تبریز شهر قزوین قرار
دارد و از بناهای ساخته شده توسط برادران " سردار " از امرای فتحعلی شاه
قاجار درسال 1229 هـ . ق است . سردر آب انبار، مزین به کاشی کاری و داخل
ورودی آن دارای رسمی بندی و کتیبه ای از سنگ مرمر به خط نستعلیق است . راه
شیرآب انبار سی و شش پله دارد . مخزن آب انبار به صورت مربع و به ابعاد
تقریبی بیست متراست . در مرکز این مربع ، ستون عظیمی با قطر چهار متر قرار
دارد. پوشش آب انبار را چهار گنبد خفته تشکیل می دهند که در مرکز هر یک ،
بخارکش کوچکی قرار دارد . گنجایش مخزن آب انبار ، حداکثر 3800 متر مکعب است
و از این نظر بزرگ ترین آب انبار شهر محسوب می شود.
آب انبارآقا
آب انبار آقا از آثار دوره قاجاریه و نزدیک مسجد ی به همین نام در
خیابان شهید انصاری شهر قزوین قرار دارد . این آب انبار دارای سردری مزین
به کاشی معقلی و کاربندی است .
راه شیرِ آب انبار در حال حاضر دارای سی پله سنگی است و پایین ترین قسمت
آن با کف کوچه ، 9/60 متر اختلاف سطح دارد . مخزن آب انبار به شکل مستطیل
است و جرزهای آن با قطر تقریبی 2/20 متر ، از شفته آهک با روکش ساروج ساخته
شده است . طاق مخزن آجری و گنجایش مخزن آن حدود هشتصد متر مکعب است .
آب انبار زنانه ی بازار
آب انبار زنانه بازار واقع در ضلع غربی مسجد النبی ، بزرگ ترین آب انبار
بازار شهر قزوین است . بانی آن مرحوم " حاج ملا عبدالوهاب " از علمای بنام
( مشهور ) شهر و معاصر فتحعلی شاه است . سردر اصلی این آب انبار از بین
رفته و از روی شواهد سردر آن در قطع کوچک وساده ، باز سازی شده است . راه
شیرِ آب انبار دارای چهل و سه پله است و گنجایش 2350 متر مکعب آب را دارد .
جرزهای آ ب انبار به قطر 1/60 متر از شفته آهک با روکش ساروج ساخته شده
است . این آب انبار پنج بادگیر دارد که همگی در پشت دیوارهای بازار و مسجد
پنهان گشته اند .
آب انبار مسجد جامع ( خیابان )
آب انبار مسجد جامع در جلو خانِ مسجد جامع شهر قزوین واقع ، و بنابر
کتیبه ورودی آن ، در زمان سلطنت " شا ه سلیمان صفوی " ساخته شده است .
سردر آب انبار دارای طرحی ساده و فاقد هرگونه تزیین است . راه شیرآب
انبار دارای سی و هفت پله سنگی و مخزن آن گنجایش 1800 متر مکعب آب را دارد .
جنس دیواره های آن از شفته آهک به قطر 40/2 متر است .
آب انبار حاج کاظم
این آب انبار در سال 1256 هـ . ق بنا و زیبا ترین آب انبار شهر قزوین
محسوب می شود. آب انبار دارای سردری زیبا ، مزین به کاشی و طاق رسمی بندی و
کتیبه سنگی است . راه شیر آب انبار دارای سی و سه پله با سقفی با قوس
جناغی است. مخزن مستطیل شکل آب انبار با شفته آهک و آجر ساخته شده است . از
ویژگی های دیگر این آب انبار ، وجود دو بادگیر به ارتفاع هشت متر با
تزیینات کاشی کاری است . این آب انبار در انتهای خیابان تبریز قرار دارد .
آب انبار حکیم
آب انبار حکیم در انتهای بازارچه ی سپه شهر قزوین واقع ، و بانی آن "
حاج میرزا آقای حکیم " است . این آب انبار دارای سردری زیبا با رسمی بندی
است و در کتیبه آن ، تاریخ 1244هـ . ق آمده است . راه شیرِ آب انبار سی و
پنج پله سنگی دارد . مخزن آب انبار از شفته آهک با روکش ساروج ساخته شده و
گنجایش آ ن در حدود نهصد متر مکعب است . در مقابل سر در این آب انبار،
سقاخانه ای هم زمان با آب انبار شکل گرفته است .
قزوین به علت دارا بودن ده ها آب انبار، به شهر آب انبارها شهرت یافته
است. شیوه ساخت آب‌انبارهای ایران، این بناها را به جاذبه‌های گردشگری
استان‌هایی تبدیل کرده است که از تعداد بسیاری آب‌انبار برخوردارند.قزوین
از جمله شهرهایی است که به علت دارا بودن ده‌ها بنای آب‌انبار، به شهر
آب‌انبارها شهرت یافته و در حال حاضر نیز به علت شیوه ساخت بی‌نظیر
آب‌انبارها در قزوین، این بناها به عنوان مهمترین جاذبه‌های گردشگری این
استان به‌شمار می‌روند.
|