بررسی تأثیر ویژگی های کیفی حسابرس مستقل بر اقلام تعهدی غیرعادی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار 88 الی 91...فهرست مطالب عنوان صفحه 1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق5 1-7- تعریف مفهومی و عملیاتی واژهها9 فصل دوم: مروری بر ادبیات پژوهش و پیشینه پژوهش 2-2-2- تاریخچه حسابرسی در ایران18 2-2-2-1- پیدایش حسابرسی و تحولات آن در ایران قبل از انقلاب اسلامی18 2-2-2-2 حسابرسی بعد از انقلاب20 2-2-4- استانداردهای پذیرفته شده حسابرسی22 2-2-4-2 استاندارهای اجرای عملیات23 2-2-4-4 کاربرد استانداردهای حسابرسی23 2-2-4-6 استقلال – مهمترین استاندارد حسابرسی24 2-2-4-8 استانداردهای اجرای عملیات- گردآوری شواهد25 2-2-4-9 برنامهریزی و سرپرستی کافی25 2-2-4-10 شناخت کافی از کنترلهای داخلی25 2-2-4-11 شواهد کافی و قابل اطمینان26 2-2-4-12 استاندارهای گزارشگری26 2-2-5-1 موضوعات بنیادی و اولیه27 2-2-5-2 داشتنچشماندازآتیودرکغریزیازکسبوکار28 2-2-5-3 داشتنتواناییدیدنتصویربزرگ(دیدکلی)از کسبوکارصاحبکار28 2-2-5-4 ارتقایمهارتهایاجتماعی29 2-2-7 تئوری عملکرد اقلام تعهدی31 2-2-8- تئوری محتوای اطلاعاتی اقلام تعهدی33 2-2-8-1 برخی دیدگاهها در مورد اقلام تعهدی34 2-2-10- حسابرسی و کیفیت اقلام تعهدی39 3-5- روشها، ابزار تجزیه و تحلیل داده ها51 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش 4-3-4-آزمون تشخیص واریانس ناهمسانی (آزمون وایت)62 فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات 5-3- بحث و بررسی نتایج فرضیات پژوهش72 5-5- پیشنهاد برای تحقیقات آتی78 5-6-1-پیشنهادهای حاصل از آزمون78 5-6-2- پیشنهاد برای پژوهشهای آتی79 فهرست جداول عنوان صفحه جدول 3-1- فیلترینگ جامعه آماری51 جدول4-1- شاخص های کمترین، بیشترین، میانگین و انحراف معیار داده ها58 جدول 4-2- نتایج حاصل از آزمون اثرات ثابت مقطعی59 جدول 4-3- نتایج حاصل از آزمون اثرات ثابت زمانی59 جدول 4-4- نتایج حاصل از آزمون اثرات ثابت مقطعی -زمانی59 جدول 4-5- نتایج حاصل از آزمون هاسمن60 جدول 4-6- نتایج حاصل از برازش مدل رگرسیونی61 جدول 4-7- شاخص های اعتبار مدل62 جدول 4-8- شاخص های اعتبار مدل در مدل رگرسیونی باقیمانده ها62 جدول 4-9- نتایج حاصل از برازش مدل رگرسیونی63 جدول 4-10- نتایج حاصل از برازش مدل رگرسیونی63 جدول 4-11- نتایج حاصل از برازش مدل رگرسیونی64 جدول 4-12- نتایج حاصل از برازش مدل رگرسیونی65 جدول 4-13- نتایج حاصل از برازش مدل رگرسیونی65 جدول 4-14- نتایج حاصل از برازش مدل رگرسیونی66 جدول 4-15- نتایج حاصل از برازش مدل رگرسیونی67 جدول 4-16- نتایج حاصل از برازش مدل رگرسیونی67 فهرست شکل ها عنوان صفحه شکل2-1- نمایی از حسابرسی صورتهای مالی17 شکل 2-2- خلاصه ده استاندارد پذیرفته شده حسابرسی26 شکل 4-1- نتایج حاصل از آزمون جرکیو- برا (Jarque-Bera)60 چکیده هدف این مقاله بررسی تاثیر کیفیت حسابرسی مستقل بر اقلام تعهدی و بررسی متغیرهای مختلف در این زمینه است. اقلام تعهدی اقلام تعهدی از یک سو به مدیران اجازه میدهند تا اقلام تعهدی را طوری محاسبه کنند که گویای ارزش واقعی بنگاه اقتصادی باشد و از سوی دیگر این اقلام به مدیران اختیار میدهند تا از انعطاف پذیری روشها و اصول پذیرفته شده حسابداری سوء استفاده کرده و محتوای اطلاعاتی اقلام تعهدی را مخدوش کنند. ذینفعان خارج از شرکت مانند سرمایه گذاران و اعتباردهندگان، نمی توانند به طور مستقیم این رفتار فرصت طلبانه مدیران را کنترل کنند. بنابراین، حسابرسان با رسیدگی های دقیق و با کیفیت خود می توانند اقلام تعهدی مورد استفاده مدیران را کاهش و اقلام تعهدی را محدود کنند. نتایج تحقیق ای انجام شده نیز، نشان دهنده همین موضوع است. هدف اصلی در این پژوهش تعیین رابطه بین برخی ویژگیهای حسابرس مستقل، تشخیص اقلام تعهدی غیر عادی است و در این پژوهش فرضیه اصلی بیان میدارد که بین ویژگیهای حسابرس مستقل و تشخیص اقلام تعهدی غیر عادی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. جامعه آماری پژوهش شرکتهای پذیرفته شده در بررسی اوراق بهادار تهران در صنایع و گروههای مختلف میباشد. این پژوهش بر مبنای هدف از نوع پژوهشهای کاربردی و بر مبنای روش، از نوع تحقیق و توصیفی و شاخه همبستگی میباشد. در این پژوهش برای اندازهگیری همبستگی متغیرها از رگرسیون چند متغیره و برای نشان دادن معنیدار بودن الگو از آزمون فیشر و برای معنیدار بودن ضریب رگرسیون از آماره t استفاده میشود. بررسی نتایج پژوهش نشان داده است که بین اندازه مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیرعادی ارتباط مثبت و در آماره تی که برابر24/2 و همچنین سطح معنی داری به دست آمده (0009/0) وجود دارد. بین رقابت میان مؤسسات حسابرسی و اقلام تعهدی غیرعادی در آماره تی برابر 91/2- و سطح معنی داری به دست آمده (03603/0) ارتباط وجود دارد. بین خدمات غیر حسابرسی مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیرعادی در آماره تی برابر 48/4 و سطح معنی داری (06259/0) وجود ندارد. بین تقسیم کار مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیرعادی در آماره تی برابر 007/3 وسطح معنی داری (09941/0) وجود ندارد. بین نظارت مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیرعادی در آماره تی برابر 71/3 و سطح معنی داری (04769/0) وجود دارد. بین مشاوره مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیرعادی در آماره تی 23/4 و معنی داری به دست آمده (02162/0) وجود دارد. بین کنترل و بازبینی مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیرعادی در آماره تی 39/2 و سطح معنی داری (04944/0) وجود دارد. کلمات کلیدی: اقلام تعهدی غیر عادی، ویژگی های حسابرس مستقل، موسسه حسابرسی، خدمات غیر حسابرسی، رقابت میان مؤسسات حسابرسی. فصل اولکلیات پژوهش1-1 مقدمه با توجه به جدایی مقوله مالکیت از مدیریت، بحث حاکمیت شرکتی و همچنین تئوریهای مطرح شده مرتبط با آن از قبیل تئوری نمایندگی، تئوری ذینفعان و دیگر تئوریها، نیاز به رسیدگی و حسابرسی صورتهای مالی شرکتها کاملاً ضروری میباشد. حسابرسی، برای صورتهای مالی گزارش شده ارزشهای افزوده (مضاعف) فراهم میکند. زیرا نتایج بررسی مربوط بودن و قابلیت اتکای محتوای صورتهای مالی را گزارش میدهد. (حساس یگانه، 1384). به طور خلاصه، حسابرسی مشکلات اعتباردهی ناشی از تضاد منافع را کاهش داده و از این رو به قابلیت اتکای آن میافزاید (نونهال و همکاران، 1389). اما در این میان ممکن است حسابرسان مستقل نتوانند انتظارات تمام گروههای استفاده کننده را برآورده سازند و بین تصور استفادهکنندگان در مورد مسئولیت حسابرس مستقل و تصور حرفه حسابرسی در مورد مسئولیت خود، تفاوت یا شکاف ایجاد گردد. این شکاف میتواند از عوامل مختلفی به وجود آید که از آن جمله میتوان به ویژگیهای حسابرسان مستقل اشاره نمود (سیدیکوی، 2008)[1]. ویژگیهای حسابرس میتواند گزارش حسابرسی او را به شرکت تحتالشعاع قرار دهد، از این رو آشنایی با آن برای درک، ارزیابی و ارتقای تصمیمات حسابرس ضروری است (کیهان، 1378). حال با توجه به تضاد منافع بین سهامداران و مدیران و وجود احتمال دستکاری نمودن سود از سوی مدیران، رسواییهای مالی در سالهای اخیرنگرانیهایی را در رابطه با کیفیت گزارشگری مالی پدید آورده است. در حالی که مسئولیت تهیه صورتهای مالی بر عهده مدیریت شرکت است ولی در پی این رسواییها، انگشت اتهام به سوی حسابرسان نیز نشانه رفته است در این فصل به بیان مسئله به ضرورت پژوهش پیرامون موضوع پرداخته میشود. اهداف زمینههای پژوهش ذکر میشود و مدلهای مفهومی و دامنه پژوهش تشریح شده و نیز واژههای کلیدی تعریف میشود. 1-2- بیان مسئله در نظریههای مالی رفتاری نوین، فرض بر این است که سرمایهگذاران، بخصوص سرمایهگذاران بیتجربه، به طور سیستماتیک در قیمتگذاری داراییها دچار اشتباه میشوند (وووژانگ، 2012)[2]. پژوهشگرانی همچون زای(2001)، جنگ و توماس (2006)، کانک و همکاران (2010) معتقد هستند قیمتگذاری نادرست اصولاً به اقلام تعهدی غیرعادی و نه به اقلام تعهدی عادی مرتبط است؛ زیرا برای بازار، مشاهده اقلام تعهدی غیر عادی سبب قیمتگذاری نادرست اوراق بهادار میگردد؛ به نحوی که واکنش نادرست سرمایه گذاران نسبت به تغییرات اقلام تعهدی بتعث میشود که سهام شرکتهایی با حجم متفاوت از اقلام تعهدی، به گونهای نادرست، بیشتر یا کمتر از واقع ارزشگذاری شود. (خانی و ابراهیمی، 1392) صورت های مالی حسابرسی شده اساس اطلاعات شرکت است که برای استفاده عموم تنظیم می شود، زیرا استفاده کنندگان صورت های مالی حسابرسی نشده بوسیله تقلب و رسوایی های مالی شرکت تحت تأثیر قرار میگیرند. بنابراین حسابرسی صورت های مالی از سوی استفاده کنندگان مطرح می شود. بنستون[3] بر این ادعا است که مدیران بیشتر تمایل دارند که نتایج عملکرد و وضعیت مالی شرکت خود را غیر واقع گزارش کنند. نتیجه این عمل نامتقارن بودن اطلاعات[4] بین شرکت و استفاده کنندگان اطلاعات آن را به بار میآورد. موضوعاتی مانند مدیریت سود، تنظیم و تکرار آن در نهایت به کاهش قیمت سهم منجر می شود. بنابراین، پر واضح است که حسابرسان مستقل نقش کلیدی نظارتی در اطمینان بخشی به صحت اعداد و ارقام حسابداری و حداقل کردن هزینه های نمایندگی ناشی از انگیزه های فرصت طلبی مدیران، ایفا میکنند. در واقع می توان گفت صورت های مالی حسابرسی شده که اعتبار آن به اظهار نظر حسابرس است، خروجی نهایی رابطه میان مدیریت و حسابرسان میباشد. بوتلر[5] بیان میکند، نقش حسابرسان محدود است، آنها برای توضیح و تفسیر (به جزئیات پرداختن) کل کیفیت سود، به اندازه مطابقت صورت های مالی با استانداردهای حسابداری آزادی عمل ندارند (تسیپریدو و همکاران، 2010)[6]. اگرچه مسئولیت اصلی تهیه صورت های مالی بر عهده مدیریت شرکت است در پی رسوایی های مالی اخیر در سطح جهان و بروز نگرانیهایی در مورد توان اتکای صورتهای مالی، انگشت اتهام به سوی حسابرسان نشانه رفته است تا جایی که عموماً از این وقایع به عنوان «شکست حسابرسی»[7] یاد میشود. تلقی عموم این است که نبودن استقلال و کیفیت ضعیف حسابرسی موجب وقوع چنین وقایعی شده است (لی، 2007). معمولاً استقلال حسابرسان و کیفیت حسابرسیهای گزارشهای مالی به ندرت بررسی میشود، به جز در موارد ورشکستگی شرکتها که نبود بهینگی ظاهر میشود. قانونگزاران از بحرانهای مالی و حسابرسی برای توجیه اعمال مقررات بیشتر بر یک صنعت استفاده کردهاند. این رویه جای سؤال دارد. (جعفریان؛ طاهری، 1392) ارزشهای حسابرسی برای شرکتها از چند بعد در حال بررسی است. والاس بیان میکند که یکی از عوامل اصلی تقاضا برای حسابرسی ناشی از رابطه نمایندگی بین مدیران و اداره کنندگان بنگاه (به عنوان نماینده) و تهیه کنندگان سرمایه (سهامداران به عنوان کارفرما) است. مدیران، اطلاعات حسابداری را تهیه میکنند و به خاطر نقششان در سازمان خواهان کسانی هستند که از بیرون سازمان مهر تأییدی به اظهارات آنها بزنند. از این دیدار ارزش خدمات حسابرسی به عنوان نوعی سازوکار نظارتی مؤثر بر عملکرد مدیران است(والاس، 1985)[8]. هدف از بیان مطالب این تحقیق بررسی تأثیر ویژگیهای کیفی حسابرسی مستقل بر اقلام تعهدی غیرعادی میباشد که مطالب تکمیلی در ادامه همین فصل و فصول بعدی ارائه شده است. 1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق سود حسابداری یکی از مهم ترین شاخصهای عملکرد است که در بسیاری از تصمیم گیریهای اقتصادی از جمله ارزشیابی سهام، ارزیابی عملکرد، تعیین پاداش مدیران وتقسیم سود سهام استفاده می شود. این تصمیم گیریها میتواند بر انتقال منابع بین افراد مختلف مؤثر باشد، به همین دلیل در بازار سرمایه به آن توجه ویژهای میشود. در شرایط وجود تضاد منافع در محیط اقتصادی، از جمله تضاد منافع بین سهامداران و مدیران، همواره این احتمال وجود دارد که مدیران مبادرت به دستکاری سود نمایند. ماهیت مخاطره آمیز این تهدیدها و پیامدهای متعدد ناشی از مدیریت سود، بسیاری از پژوهشگران را بر آن داشته است تا برای اندازه گیری و شناسایی علائم مدیریت سود همچون اقلام تعهدی غیرعادی پژوهش هایی را انجام دهند. با وجود استانداردهای پذیرفته شده حسابداری به دلیل نبود یک تئوری فراگیر سود، همچنان اختلاف نظر تئوریسین ها و افراد حرفه ای در زمینه گزارشگری سود وجود دارد و در عمل، گزارشگری سود را با چالشهایی روبرو میسازد. علاوه بر این با در نظر گرفتن تفکیک مالکیت از مدیریت، وجود تضاد منافع و دسترسی انحصاری مدیران به برخی اطلاعات مالی و نیز ویژگی حسابداری تعهدی در زمینه حق انتخاب مدیریت از میان روشهای مختلف حسابداری، احتمال وجود دستکاری سود و گمراه نمودن افراد در تصمیم گیری هایشان وجود دارد. در عین حال، سودهای گزارش شده همواره به عنوان یکی از معیارهای تصمیم گیری مالی مطرح بوده است و تحلیل گران مالی، عموماً سود را به عنوان یک عامل برجسته در بررسی ها و قضاوت های خود مد نظر قرار می دهند. بنابراین قبول پیامدهای اقتصادی گزارشگری سود، امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. از لحاظ نظری، اقلام تعهدی غیرعادی (معیار مدیریت سود) نه تنها در بازارهای غیرکارای سرمایه بلکه در بازارهای کارای سرمایه نیز وجود دارد (مقدم و حسنی فرد، 1390). اکثر پژوهشهای صورت گرفته در زمینه پیش بینی جریان های نقدی آتی نشان دهنده این موضوع است که سود نسبت به جریان نقد عملیاتی، پیشبینی کننده بهتری است و همچنین سود حسابداری نسبت به جریان نقد عملیاتی نقش بهتری در توضیح دهندگی بازده سهام دارد و اقلام تعهدی به منظور پیش بینی جریان های نقد آتی نسبت به جریان نقدی از قدرت بیشتری برخوردارند. در کنار این موارد، برخی با توجه مدیریت سود بیان می کنند که اقلام تعهدی غیرعادی فاقد هرگونه محتوی اطلاعاتی بوده و صرفاً ناشی از خطای برآورد مدیریت هستند، اما در هر حال تحقیقات اخیر نشان میدهند که اقلام تعهدی غیرعادی نیز می توانند حاوی اخبار مهمی باشند (شقفی و محمدی، 1391). البته باید این نکته را نیز مد نظر قرار داد که کیفیت حسابرسی نیز می تواند از بروز خطاهای برآورد در خصوص اقلام تعهدی مطابق با تحقیقات صورت گرفته، جلوگیری نماید (عرب مازار یزدی و همکاران، 1385). کیفیت که تعیین کننده عملکرد و حسابرسی است، تابع عوامل متعددی از قبیل تواناییهای حسابرسی (شامل دانش، تجربه، قدرت تطبیق و کارایی فنی) و اجرای حرفهای (شامل استقلال، عینیت، مراقبتهای حرفهای، تضاد و منافع و قضاوت) است (مجتهدزاده و آقایی، 1383). دیآنجلو کیفیت حسابرسی را ارزیابی و استنباط بازار از احتمال توانایی حسابرس در کشف تحریفهای با اهمیت در صورتهای مالی و یا سیستم حسابداری صاحبکار و گزارش تحریفهای با اهمیت کشف شده، تعریف کرده است. در این تعریف، کشف نقص، کیفیت حسابرسی را در قالب دانش و توانایی حسابرس اندازهگیری میکند، در حالی که گزارش آن بستگی به انگیزههای حسابرس برای افشاگری دارد (یگانه و آذینفر، 1389). یکی از شاخصهای جایگزین برای سنجش کیفیت حسابرسی، اندازه مؤسسه حسابرسی است و انتظار میرود با افزایش اندازه مؤسسه حسابرسی کیفیت حسابرسی افزایش یابد. زیرا، مؤسسههای بزرگ حسابرس باید بیشتر مراقب شهرت حرفهای خود باشند (مجتهدزاده و آقایی، 1383). به طور مفهومی کیفیت حسابرسی را میتوان از سه جنبه اساسی بررسی نمود: ورودیها، خروجیها، و عوامل محیطی به جز استانداردهای حسابرسی، ورودیهای دیگری برای حسابرسی وجود دارد. یکی از آنها، ویژگیهای حسابرس مستقل مانند اندازه مؤسسه، الزامات حرفهای، مهارت، تقسیم کار و نظارت، مشاوره و کنترل اوست. یکی دیگر از عوامل مهم، فرایند حسابرسی است. این فرایند شامل صحت روششناسی حسابرسی، میزان تأثیر روشهای حسابرسی استفاده شده و میزان دسترسی به شواهد حسابرسی مورد نیاز است. خروجیهای حسابرسی نیز پیامدهای مهمی برای کیفیت حسابرسی دارند، چرا که خروجیها توسط استفادهکنندگان در ارزیابی کیفیت حسابرسی در نظر گرفته میشوند (اسچیلدر، 2011)[9]. فعالیتهایینظیر خاتمهدادن به کار حسابرسان و مدیریت سود اغلب در شرایط به همریخته اقتصادی به وقوع میپیوندند، تا هزینه اجرایی کمتری به سیستم تحمیل شود. به علاوه تشخیص و کمی نمودن مدیریت سود در بازار به مراتب سخت است (کانستنتینوس و لنکس، 2008)[10]. حسابرسی برای استفادهکنندگان صورتهای مالی نقش اعتمادسازی بازی میکند و موجب میشود که آنها، به صورتهای مالی حسابرسی شده اعتماد بیشتر میکنند. مدیریت در یک فرآیند آگاهانه در محدوده اصول پذیرفته شده حسابداری سعیمیکند سود شرکت را با دستکاری به سطح سود هدف برساند. حسابرسان احتمالاً با افزایش میزان ساعات کارکرد حسابرسی در رسیدگی به صورتهای مالی میتوانند مدیریت سود را کشف کنند. اعتبار حسابرسان در صورتی که استفادهکنندگان از صورتهای مالی متوجه شوند که سود شرکتها بالاتر از واقعیت نشان داده شده است، به خطر میافتد اما در صورتی که سود شرکتها کمتر از واقع نشان داده شود معمولاً جریمهای به آنها تعلق نمیگیرد. در این راستا و در مواجه با توابع نامتقارن زیان، حسابرسان و شرکتها درباره انتخاب روش حسابداری اختلاف نظر پیدا میکنند(سلیمانی و نیمایی، 1393). حال با توجه به مقوله جدایی مالکیت از مدیریت، بحث حاکمیت شرکتی و همچنین تئوری های مطرح شده مرتبط با آن از قبیل تئوری نمایندگی، تئوری ذینفعان و دیگر تئوریها، نیاز به حسابرسی و رسیدگی صورتهای مالی شرکت ها کاملاً ضروری است. حسابرسی برای صورتهای مالی گزارش شده ارزش افزوده (مضاعف) فراهم میکند، زیرا نتایج بررسی مربوط بودن و قابلیت اتکای محتوی صورت های مالی را گزارش می دهد (حساس یگانه و خالقی بایگی، 1383). یک مؤسسه حسابرسی مستقل و با مهارت، قادر به شناخت ارائه نادرست اقلام صورتهای مالی مورد رسیدگی بوده و میتواند نسبت به ارائه صحیح آن بر صاحبکار خود تأثیرگذار باشد تا در نتیجه آن، اطلاعات مالی قابل اتکایی گزارش شود. رسیدن به این هدف مطلوب به خصوصیات مؤسسات حسابرسی کاملاً وابسته بوده و این خصوصیات میتواند به شکل مثبت یا منفی با کیفیت حسابرس در ارتباط باشد (نونهال نهر و همکاران، 1389). بسیاری از پژوهشهای جاری در حوزه مدیریت سود در زمینه کشف اقلام تعهدی غیرعادی متمرکز شدهاند. تا کنون تلاش کمی به منظور بررسی تأثیر ویژگیهای حسابرسی مستقل را بر اقلام تعهدی غیرعادی صورت گرفته است. با توجه به اهمیت این اقلام و گزارش حسابرسان محقق بر آن شد که رابطه این دو را بررسی نماید. 1-4- اهداف پژوهش در این پژوهش اهداف زیر دنبال میگردد: 1-4-1- هدف اصلیتعیین رابطه ویژگیهای حسابرسی مستقل و اقلام تعهدی غیر عادی 1-4-2- هدف فرعی1- تعیین ارتباط بین برخی ویژگیها حسابرسی مستقل با تشخیص اقلام تعهدی غیر عادی 2- تعیین ارتباط بین رقابت میان مؤسسات حسابرسی مستقل با تشخیص اقلام تعهدی غیر عادی 3- تعیین ارتباط بین خدمات غیر حسابرسی مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیر عادی 4- تعیین ارتباط بین تقسیم کار مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیر عادی 5- تعیین ارتباط بین نظارت مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیر عادی 6- تعیین ارتباط بین مشاوره مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیر عادی 7- تعیین ارتباط بین کنترل و بازبینی مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیر عادی 1-5- فرضیات پژوهش1-5-1 فرضیه اصلیویژگیهای حسابرسی مستقل بر تشخیص اقلام تعهدی غیر عادی تأثیر دارد. 1-5-2 فرضیههای فرعی 1- اندازه مؤسسه حسابرسی کننده بر اقلام تعهدی غیرعادی تأثیر دارد. 2- رقابت میان مؤسسات حسابرسی کننده بر اقلام تعهدی غیرعادی تأثیر دارد. 3- بین خدمات غیرحسابرسی مؤسسه حسابرسی کننده بر میزان اقلام تعهدی غیرعادی تأثیر دارد. 4- تقسیم کار مؤسسه حسابرسی کننده بر اقلام تعهدی غیرعادی تأثیر دارد. 5- نظارت مؤسسه حسابرسی کننده بر اقلام تعهدی غیرعادی تأثیر دارد. 6- مشاوره مؤسسه حسابرسی کننده بر اقلام تعهدی غیرعادی تأثیر دارد. 7- کنترل و بازبینی مؤسسه حسابرسی کننده و اقلام تعهدی غیرعادی تأثیر دارد.
1-6- دامنه پژوهشیکی از شرایط موفقیت هر پژوهشی تعیین دامنه پژوهش میباشد چراکه انجام پژوهش به صورت کلی و عام تا حدی غیر عملی بوده و اگر هم بتوان آن را انجام داد از نتایج جامعی برخوردار نخواهد بود. لذا باید سعی کرد که پژوهش را تا حد ممکن محدود نمود و قلمرو آن را مشخص کرده و سپس اقدام به انجام آن نمود. در این فصل به قلمرو پژوهش از سه بعد پرداخته میشود. 1-6-1- قلمرو موضوعیمباحث مربوط به این پژوهش از نظر قلمرو موضوعی به بررسی تأثیر ویژگیهای کیفی حسابرس مستقل بر اقلام تعهدی غیرعادی میپردازد. 1-6-2- قلمرو مکانیمحدوده مکانی پژوهش بورس اوراق بهادار تهران میباشد. 1-6-3- قلمرو زمانیدر این پژوهش از نظر زمانی، دوره زمانی سالهای 1388تا 1391 مورد بررسی قرار گرفته است.
1-7- تعریف مفهومی و عملیاتی واژههامؤسسه حسابرسی (تعریف مفهومی): مؤسسه حسابرسی عبارت است از شراکت حداقل سه نفر حسابدار رسمی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران که معمولاً به صورت تضامنی به ثبت می رسد(قاسمی،1392). مؤسسات حسابرسی دارای ویژگی هایی هستند که تعاریف مفهومی آنها به شرح زیر میباشد: 1- اندازه مؤسسه: مؤسسه واحدی است که با نام و هدف معیین در مالکیت بحش عمومی و یا خصوصی یا ترکیبی از این دو قرار دارد که به فعالیت های انتفاعی و غیر انتفاعی میپردازد و طرف معامله واقع می شود. مؤسسه را واحد اقتصادی نیز می گویند[11]. 2- رقابت میان مؤسسات حسابرسی: حسابرسی یکی از راههای مشخص کردن اعتبار اطلاعات صورت های مالی است با رشد رقابت در حرفه، مؤسسات حسابرسی ضرورت ارائه خدمات خودبا کیفیت هر چه بهتر به بازار را بیشتر دریافتند و برای رقابت بر پایهای به غیر از حق الزحمه، مؤسسات حسابرسی به دنبال متفاوت کردن خدماتشان هستند (حساس یگانه، 92). 3- خدمات غیر حسابرسی: خدمات غیر حسابرسی هرگونه خدماتی متفاوت از خدمات حسابرسی ارائه شده به صاحبکار، توسط حسابرس راشامل میشود. مانند: خدمات مشاوره ای، حسابداری، حسابداری داخلی، خدمات مالیاتی و ... . به عبارت دیگر هرنوع خدماتی که نیازمند حرفه حسابداری یا مهارتهای مرتبط با آن باشد (انصاری و همکاران، 1390). 4- تقسیم کار: تقسیم کار برحسب تخصص و توانایی افراد، شکل میگیرد. از نظر دورکیم، تقسیم کار، اشاره بر آن دارد، که شغلها، براساس تخصص و توانایی افراد تقسیم و به هر فرد، وظیفهای محول میشود، تا محصولات مورد نیاز جامعه را تولید کند (دورکیم، ص360). 5- نظارت: نظارت از وظایف پنجگانه عمده مدیریت یعنی، برنامهریزی، هماهنگی، سازماندهی، بودجهریزی و نظارت است. نظارت به معنی کنترل، مراقبت، بازدید و در اصطلاح انگلیسی مترادف Monitoring یاControling نیز گفته میشود. نظارت دارای درجات مختلف است از نظارت انسان بر خود تا نظارت خداوند بر انسان البته دولت بر امور هم از انواع نظارت است (جواهری، 1390). 6- مشاوره: به عقیدهی آرباکل، مشاوره رابطهای تخصصی بین مرجع و مشاور است که مراجع با کمک مشاور به بررسی و تجزیه و تحلیل مشکلش میپردازد و پس از آگاه شدن از ابعاد وجودیاش و شناختن عوامل مزاحم به تغییر آنها موفق می شود (شفیع آبادی، 83). 7- کنترل و بازبینی: کنترل پروژه فرایندی است در جهت حفظ مسیر کار برای دستیابی به یک تعادل اقتصادی موجه بین سه عامل هزینه، زمان و کیفیت در حین اجرای کار، که از ابزار و تکنیکهای خاص خود در انجام این مهم کمک میگیرد بهگونهای که بتوان در هنگام بازبینی (ارزیابی مجدد برنامهها) با تشخیص علل و طرح اقتصادیترین فعالیت ها، پروژه را به نزدیکترین حالت ممکن در مسیر اولیه و اصلی خود بازگرداند[12]. مؤسسه حسابرسی (تعریف عملیاتی): مؤسسات حسابرسی دارای ویژگیهایی هستند که با هفت شاخص قابل اندازهگیری هستند: 1- اندازه مؤسسه- مؤسسات حسابرسی شامل مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران (معتمد بورس) که بالاترین درآمد را در سال 1391 داشتهاند به عنوان مؤسسه بزرگ و بقیه مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به عنوان مؤسسه غیربزرگ در نظر گرفته شده اند. بنابراین موسسات حسابرسی که زیر مجموعه سازمانهای حسابرسی (از جمله سازمان حسابرسی) قرار گیرد عدد 1 و دیگر موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی عدد صفر بخود می گیرند. [1] siddiqui [2] cheng&liu [3] Beneston [4] Asymmetric information [5] Boutler [6] Tsipouridou & et al [7] Failure Audit [8] wallace [9] schilder [10] constantinos&lennex [11] http://socialstudies.persianblog.ir |