یِاهو مارکت
فروشگاه یاهویِاهو مارکت
فروشگاه یاهوتاثیر درماندگی مالی بر تامین مالی از طریق حساب های پرداختنی واثر این نوع ازتامین مالی برعملکرد شرکت در شرایط درماندگی مالی...
 تاثیر درماندگی مالی بر تامین مالی از طریق حساب های پرداختنی واثر این نوع ازتامین مالی برعملکرد شرکت در شرایط درماندگی مالی...
نظر استاد راهنما برای چاپ در پژوهش نامه دانشگاه مناسب است تاریخ و امضاء: مناسب نیست فهرست مطالب
فهرست جدول ها و شکل ها :
لیست علاتم اختصاری :
فصل اول (مقدمه و کلیات پژوهش) 1-1 مقدمه هدف فعالیت هر واحد تجاری انتفاعی کسب سود است و برای تشکیل هر شرکت نیز یک طرح تجاری مورد نیاز است تا اهداف و چشماندازهای شرکت را تدوین نموده و راهبرد شرکت مورد نظر را برای دستیابی به آن اهداف ارائه دهد. پس از تاسیس شرکت و آغاز فعالیت آن، فرایند سوددهی شرکت آغاز میشود. شرکتها در محیطی پویا فعالیت میکنند و با یکدیگر به رقابت میپردازند تا گوی سبقت را از حریفان بربایند و سهم بازار و سود بیشتری را کسب کنند و در این میان شرکتهایی که عملکرد ضعیفتری داشته باشند، زودتر از دور رقابت خارج شده و با مشکلات مالی و یا به اصطلاح درماندگی مالی دچار میشوند. لذا تصمیمات داخلی مدیر و راهبردهای شرکت برای دسترسی به اهداف آن و همچنین عوامل خارج از شرکت، یعنی رقبا، بر احتمال درماندگی مالی شرکت تاثیر میگذارند. شرکتی که به درماندگی مالی دچار شود، با مشکلاتی مواجه میگردد که شاید بتوان مهمترین آن را کاهش ارزش بازار آن شرکت دانست. بنابراین مساله درماندگی مالی برای سرمایه گذاران نیز یک مساله مهم است که اصل سرمایه و بازده مورد انتظار آنها را در معرض ریسک قرار میدهد. درماندگی مالی نیز دارای مراحل مختلفی است که در نهایت به ورشکستگی و تعطیلی بنگاه اقتصادی میانجامد. چنانچه اقدامات مدیران در مراحل ابتدائی درماندگی مالی موثر واقع گردد، احتمال ابتلای شرکت به مراحل بعدی درماندگی مالی و ورشکستگی کاهش یافته و چه بسا که شرکت سامان یافته و در مسیر رشد قرار گیرد. لذا مطالعه نحوه رفتار مدیر در هنگام ابتلا به درماندگی مالی از اهمیت خاصی برخوردار است. هنگامی که شرکت به درماندگی مالی مبتلا شده و سود آن کفاف هزینه بهره ندهد، احتمالاً اعتباردهندگان سرمایهگذاری در شرکت مربوطه را مخاطره آمیزتر برآورد میکنند و لذا نرخ بازده مورد انتظار خود را برای پوشش صرف ریسک افزایش میدهند و یا به طور کلی اعتباردهی به شرکت مورد نظر را غیرعقلانی تشخیص دهند. در چنین شرایطی ممکن است ترجیحات تامین مالی مدیران تغییر کرده و به سمت استفاده از سایر منابع تامین مالی پیش روند. یکی از این منابع، تامین مالی از طریق خریدهای اعتباری یا همان حسابهای پرداختنی تجاری میباشد. ما در پژوهش حاضر به دنبال بررسی تاثیر درماندگی مالی بر این نوع از تامین مالی و همچنین تاثیر این نوع از تامین مالی بر عملکرد شرکت هستیم. به عبارتی دیگر، میخواهیم بررسی کنیم که درماندگی مالی چه تاثیری بر تصمیم به تامین مالی از طریق حسابهای پرداختنی دارد و آیا این تصمیم یک روش بازدارنده از پیشرفت سیر درماندگی مالی است و یا درماندگی مالی را تشدید میکند. ساختار پژوهش حاضر بدین گونه است که در این فصل کلیات پژوهش ارائه میشود. در فصل دوم مبانی نظری تحقیق و همچنین پیشینه پژوهشهای داخلی و خارجی مرتبط ارائه میگردد. در فصل سوم روش اجرای پژوهش به تفصیل بیان خواهد شد و فصل چهارم به تجزیه و تحلیل دادهها و آزمونهای آماری اختصاص دارد. درنهایت نیز این پژوهش با بحث و نتیجهگیری در فصل پنجم خاتمه مییابد. 1-2 بیان مساله هنگامی که شرکت ها به درماندگی مالی دچار می شوند، توان آنها در تامین مالی شدیداً کاهش خواهد یافت، زیرا ترس از ورشکستگی شرکت مانع از این می شود که سرمایه گذاران منابع مالی دیگری برای شرکت فراهم آورند. بستانکاران تجاری یا همان حسابهای پرداختنی تجاری، نوعی از تامین مالی است که در مبادلات تجاری، بوسیله عرضه کنندگان (تامین کنندگان مواد اولیه و سایر عوامل تولید) فراهم شده و منبعی معمولی از تامین مالی کوتاه مدت بوده که بوسیله شرکتها مورد استفاده گسترده قرار می گیرد. مطالعات قبلی نشان داده اند هنگامی که اعتبارات مالی در دسترس نباشد، حسابهای پرداختنی افزایش می یابد (مولینا و پریو[1]، 2012، 187). منطق زیربنایی این امر کاملاً بدیهی است؛ فارغ از تامین مالی داخلی که شرکت با استفاده از ستاندهها و نتایج عملیات خود به منابع مالی دست پیدا خواهد کرد، تامین مالی خارجی از راههایی محدود صورت میگیرند که عمدتاً شامل وامها و اعتبارات بانکی، اوراق قرضه، اوراق مالکیت مانند سهام عادی و سهام ممتاز میباشد. هنگامی که توان شرکت در تامین مالی داخلی نقصان یابد و امکان تامین مالی خارجی از برخی راهها کاهش یابد، شرکت میبایستی از سایر راههای دیگر منابع مالی مورد نیاز خود را تامین نماید. در هنگام رخداد درماندگی مالی، توان تامین مالی داخلی شرکت به شدت کاهش خواهد یافت و لذا شرکت مجبور به تامین مالی خارجی خواهد بود. حال این مساله ممکن است پیش آید که در این هنگام آیا اعتباردهندگان و سرمایهگذاران میل و رغبتی برای سرمایهگذاری در یک فرصت سرمایهگذاری ریسکی را دارند و یا منابع خود را در سایر آلترناتیوهای کم ریسکتر سرمایهگذاری خواهند کرد. با توجه به ریسکگریز بودن سرمایهگذار عقلایی، بدیهی است که توان شرکت در تامین مالی از طریق انتشار اوراق بدهی و همچنین تامین مالی از طریق وام بانکی کاهش خواهد یافت؛ زیرا توان بازپرداخت اصل و بهره وام و اعتبارات برای اعتباردهندگان حائز اهمیت میباشد (امیری و محمدی خورزوقی، 1391، 61). بنابراین تحلیل رفتار شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی برای تداوم فعالیتهای عملیاتی معمول خود و تامین مالی از سایر طرق نامعمول مانند خرید اعتباری و نسیه از عرضهکنندگان مواد اولیه و سایر تامینکنندگان موضوع جالبی است که کمتر به آن توجه شده است، چرا که حسابهای پرداختنی تجاری یکی از متداولترین حسابهای ترازنامه بسیاری از شرکتها میباشد ولی رفتار این حساب و تاثیرپذیری آن در شرایط مختلف عملکردی شرکت، کمتر مورد بررسی موشکافانه قرار گرفته است و در زمینه تاثیر درماندگی مالی بر حسابهای پرداختنی تجاری تحقیقی در ایران صورت نگرفته است. با توجه به موارد فوقالذکر یکی از مسائل تحقیق حاضر این خواهد بود که درماندگی مالی چه تاثیری بر روی تامین مالی از طریق حسابهای پرداختنی تجاری خواهد داشت. از سویی دیگر این بحث نیز قابل بررسی است که آیا تامین مالی از طریق حسابهای پرداختنی تجاری میتواند راهگشای مشکلات اقتصادی شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی باشد و یا خیر. لذا مساله دیگر این است که این نوع از تامین مالی چه تاثیری بر روی عملکرد شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی خواهد داشت. 1-3 اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن درماندگی مالی یکی از موضوعات مهم در بازارهای سرمایه است، چرا که هر شرکت دارای یک چرخه عمر است و شرکت در طی عمر خود ممکن است با نوساناتی در فعالیتهای خود مواجه شود که به درماندگی مالی در مقطعی خاص منجر گردد. در زمان درماندگی مالی، جریانات نقدی پوشش لازم برای ایفای تعهدات را تامین نکرده و شرکت دچار ناتوانی موقت در پرداخت بدهیها میشود (منصورفر، غیور و لطفی، 1392، 75). از سویی دیگر، واکنش شرکتها در هنگام ابتلا به درماندگی مالی برای اداره و تداوم فعالیتهای عملیاتی خود از اهمیت بسزایی برخوردار است. نحوه تامین مالی فعالیتهای عملیاتی در هنگام درماندگی مالی نیز نیازمند بررسی است. با توجه به میاحث مطرح شده قبلی یکی از راههای تامین مالی استفاده از حسابهای پرداختنی تجاری است که بوسیله عرضهکنندگان عوامل تولید فراهم میشود. انتظار میرود که در هنگام ابتلای شرکت به درماندگی مالی، با توجه به محدودیت در توان تامین مالی از طریق وام بانکی و اوراق بهادار بدهی، شاهد افزایش حسابهاب پرداختنی به عنوان یکی از راههای تامین مالی باشیم. در زمینه کمی سازی آثار درماندگی مالی بر روی میزان حسابهای پرداختنی تجاری تحقیق چندانی صورت نگرفته است و این عامل بویژه در ایران تا به حال موضوع مطالعه قرار نگرفته است. از سویی دیگر نحوه تامین مالی از طریق حسابهای پرداختنی نیز میتواند بر درماندگی مالی تاثیر داشته باشد؛ چرا که تامین مالی از این طریق نسبتاً گران میباشد. بنابراین ممکن است این نوع تامین مالی باعث کاهش بازده شرکت گردد (مولینا و پریو، 2012، 188). بنابراین ضرورت دارد که علاوه بر تاثیر درماندگی مالی بر میزان حسابهای دریافتنی، اثر این نوع از تامین مالی بر روی بازده نیز مورد مطالعه قرار گیرد که این مورد نیز در ایران دارای پیشینه تحقیقی نمیباشد. بعلاوه بررسی مورد دوم مشخص میکند که آیا تامین مالی از طریق حسابهای پرداختنی در شرایط درماندگی مالی به عنوان یک راه حل برای مشکلات تامین مالی عمل خواهد کرد یا مصداق ضربالمثل از چاله درآمدن و به چاه افتادن است. با توجه به موارد مذکور لازم خواهد بود تا با اجرای تحقیق حاضر، زوایای پنهان تاثیر درماندگی مالی بر حسابهای پرداختنی تجاری و تاثیر این نوع از تامین مالی بر عملکرد شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی آَکار گردد. 1-4 اهداف تحقیق اهداف این تحقیق عبارتند از: 1- تحلیل تاثیر درماندگی مالی بر روی استفاده از حسابهای پرداختنی تجاری به عنوان جانشینی برای سایر منابع تامین مالی. 2- کمی سازی تاثیر افزایش استفاده از حسابهای پرداختنی تجاری بر هزینه های درماندگی مالی. 3- مطالعه برخی ویژگیهای شرکت (اندازه و رشد فروش) که احتمال استفاده بیشتر از حسابهای پرداختنی تجاری را افزایش می دهند. 1-5 سوالات و فرضیههای تحقیق سوالات تحقیق به شرح زیر است: 1- آیا درماندگی مالی باعث افزایش استفاده از حسابهای پرداختنی تجاری به عنوان یکی از راههای تامین مالی خواهد شد؟ 2- آیا تامین مالی با استفاده از حسابهای پرداختنی تجاری باعث بدتر شدن عملکرد شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی خواهد شد؟ با توجه به سوالات مطرح شده فرضیههای تحقیق به صورت زیر تدوین خواهند شد: 1- فرضیه اول: درماندگی مالی باعث افزایش استفاده از حسابهای پرداختنی تجاری خواهد شد. 2- فرضیه دوم: تامین مالی از طریق حسابهای پرداختنی تجاری باعث کاهش عملکرد شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی خواهد شد. 1-6 چارچوب نظری تحقیق هنگامی که شرکت ها به درماندگی مالی دچار می شوند، توان آنها در تامین مالی شدیداً کاهش خواهد یافت، زیرا ترس از ورشکستگی شرکت مانع از این می شود که سرمایه گذاران منابع مالی دیگری برای شرکت فراهم آورند (مولینا و پریو، 2012، 187). آنچه برای اعتبار دهندگان در خصوص اعطای وام و اعتبار اهمیت دارد، توان پرداخت اصل و بهره وام و اعتبارات پرداختی توسط وامگیرنده میباشد (امیری و محمدی خورزوقی، 1391، 61). با توجه به اینکه درماندگی مالی با مشخصههایی همچون نسبت پوشش بهره کمتر از یک و یا وقوع زیانهای عملیاتی متوالی و کاهش توانایی شرکت در ایجاد جریان نقد خروجی همراه است، اعتبار دهندگان و بانکها در اعطای وام و اعتبارات به شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی محتاطانه عمل کرده و طبیعی است که منابع خود را در سایر فرصتهای سرمایهگذاری در سایر شرکتها اختصاص دهند. به عبارت دیگر، سرمایهگذاران و اعتباردهندگان فرصتهای مطلوب سرمایهگذاری را از فرصتهای نامطلوب تشخیص میدهند و منابع خود را در فرصتهای مطلوب و مناسب سرمایهگذاری خواهند نمود (محسنی، آقابابایی و محمدقربانی، 1392، 124). بنابراین یکی از راههای باقیمانده برای تامین مالی، تامین مالی از طریق حسابهای پرداختنی تجاری میباشد. بستانکاران تجاری یا همان حسابهای پرداختنی تجاری، نوعی از تامین مالی است که در مبادلات تجاری، بوسیله عرضه کنندگان (تامین کنندگان مواد اولیه و سایر عوامل تولید) فراهم شده و منبعی معمولی از تامین مالی کوتاه مدت بوده که بوسیله شرکتها مورد استفاده گسترده قرار می گیرد (مولینا و پریو، 2012، 187). امکانپذیر بودن تامین مالی از این طریق حتی در شرایط درماندگی مالی به این دلیل است که تامینکنندگان مواد اولیه دارای روابط چندین ساله با مشتریان خود بوده و به راحتی حاضر به از دست دادن مشتریان خود نخواهند بود و از سویی دیگر به دلیل محدود بودن فعالیت آنها در حیطهای خاص و شرایط رقابتی با سایر تامین کنندگان، به اندازه سرمایهگذاران و اعتباردهندگان فرصت متنوع سرمایهگذاری ندارند. بنابراین ممکن است که با مشتریان خود کنار آمده و تحت شرایط خاص مانند قیمت بیشتر، حاضر به فروش نسیه با دوره پرداخت غیرمعمول باشند. لذا انتظار میرود که در شرکتهایی که به درماندگی مالی مبتلا هستند، میزان حسابهای پرداختنی تجاری افزایش یابد. بنابر این اولین مساله ممکن به شرح مذکور خواهد بود. مطالعات قبلی نشان داده اند هنگامی که اعتبارات مالی در دسترس نباشد، حسابهای پرداختنی افزایش می یابد. ملتزر[2] (1960) گزارش کرده که در تنگناهای مالی و پولی، حسابهای پرداختنی افزایش می یابد. پترسن و راجان[3] (1997) دریافتند شرکتهای کوچکی که روابط آنها با بانکها ضعیف است، با افزایش در حسابهای پرداختنی تجاری همراه هستند. لاو، پریو و ساریا-آلندی[4] (2007) دریافتند که در هنگام بحرانهای مالی اقتصادی گسترده، حسابهای پرداختنی تجاری افزایش می یابد. آتاناسوا[5] (2007) دریافت که شرکتهایی که با محدودیت های مالی مواجه هستند، به استفاده از حسابهای پرداختنی تجاری به عنوان جایگزینی برای اعتبارات بانکی، تمایل بیشتری دارند. همچنین مولینا و پریو (2012) دریافتند که شرکتهای کوچکتر که قدرت بازار کمتر دارند و محصولات منحصر بفردتری را عرضه می کنند، در هنگام دچار شدن به بحران و درماندگی مالی، بیشتر از حسابهای پرداختنی تجاری استفاده می کنند. در ایران نیز در این باره تحقیقی صورت نگرفته است و بیشتر تحقیقات حول پیشبینی درماندگی مالی و ورشکستگی مالی بودهاند و تحقیقات اندکی رفتار شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی را مورد بررسی قرار دادهاند، به عنوان مثال دستگیر و همکاران (1390) با بررسی کیفیت سود در شرکتهای درمانده مالی دریافتند که شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی بیشتر سود خود را به صورت افزایشی مدیریت میکنند. به هر حال، ادبیات موجود نشان می دهد که شرکتهایی که دچار بحران و درماندگی مالی هستند، با احتمال بیشتری به مشکلاتی با عرضه کنندگان و تامین کنندگان خود مواجه خواهند شد. باکستر[6] (1967) نشان می دهد که شرکتهای دچار به درماندگی مالی به سختی می توانند از عرضه کنندگان به صورت نسیه خرید کنند. آلتمن[7] (1984) دریافت که ممکن است عرضه کنندگان نسبت به فروش نسیه محصولات خود به شرکتهای دارای مشکل مالی میل و رغبتی نداشته باشند، مگر تحت شرایط خاصی که در آن محدودیت هایی اعمال شده باشد و بهای فروش بیشتر باشد. آندراده و کاپلان[8] (1998) گزارش کردند که یک سوم از شرکتهای مبتلا به درماندگی و بحران مالی نمونه آنها با تامین کنندگان عوامل تولید مورد نیاز خود مشکلاتی را تجربه کرده اند. بنابراین استدلال می شود که استفاده از حسابهای پرداختنی تجاری یک روش تامین مالی پر هزینه است. به عنوان مثال هزینه سالانه در یک خرید نسیه 30 روزه،2%-10روزه چیزی در حدود 40% می باشد؛ اگر شرکتهای مبتلا به درماندگی مالی از این روش پرهزینه برای تامین مالی استفاده کنند، به احتمال زیاد، عملکرد آنها تنزل خواهد داشت (مولینا و پریو، 2012، 188). از میان تحقیقاتی که به بررسی این امر پرداختند، مولینا و پریو (2012) دریافتند شرکتهایی که حسابهای پرداختنی خود را در زمان ابتلا به درماندگی مالی افزایش داده اند، 11% کاهش در فروش و رشد سود آوری، مازاد بر میانگین 21% کاهش مستند شده برای شرکتهای مبتلا به مشکلات مالی، را تجربه کرده اند. بنابراین میتوان استدلال کرد که تامین مالی از طریق حسابهای پداختنی تجاری باعث تنزل عملکرد شرکت مبتلا به درماندگی مالی خواهد شد. 1-7 قلمرو موضوعی، مکانی و زمانی تحقیق 1-7-1 قلمرو موضوعی تحقیق قلمرو موضوعی تحقیق بررسی تاثیر درماندگی مالی بر تامین مالی از طریق حساب های پرداختنی تجاری و اثر این نوع از تامین مالی بر عملکرد شرکت در شرایط درماندگی مالی میباشد. 1-7-2 قلمرو مکانی تحقیقی قلمرو مکانی تحقیق بورس اوراق بهادار تهران است. 1-7-3 قلمرو زمانی تحقیق قلمرو زمانی تحقیق بدینگونه است که برای محاسبه متغیرهای مورد استفاده در پژوهش از اطلاعات سالهای 1386 تا 1391 استفاده شده است؛ اما با توجه به اینکه برای محاسبه برخی متغیرها اطلاعات دو سال قبل و یک سال قبل نیز لازم است، در عمل از اطلاعات مربوط به سالهای 1384 تا 1391 استفاده شده است. [1]Molina and Preve [2]Meltzer [3]Petersen and Rajan [4]Love, Preve and Sarria-Alende [5]Atanasova [6]Baxtter [7]Altman [8]Andrade and Kaplan |